Nima uchun bolalar oyoqlari terlaydi — nima qilish kerak?
Hech birimiz oyoqlarning terlashi kabi “achchiq xususiyat” ga duch kelishni xohlamaymiz. Ammo bolalarda bunday muammo bormi? Ota-onalar qachon va nima uchun dermatologga murojaat qilishlari kerak, shuningdek, terlash va oyoqlarning yoqimsiz hidiga sabab bo’lishi mumkin bo’lgan boshqa omillar va buni qanday hal qilish kerakligi haqida tajribali mutaxassisdan bilib oldik.
Axmedjanova Madina Karlinovna-O’zbekiston Respublikasi Prezidenti administratsiyasi Bosh tibbiyot boshqarmasi No1 Markaziy maslahat-diagnostika poliklinikasining oliy toifali dermatolog:
Inson tanasining terlashi oddiy fiziologik jarayondir. Termoregulyatsiya jarayoni terining eng muhim vazifalaridan biridir. Bu bizning tanamizni haddan tashqari issiqlik yoki hipotermiyadan himoya qiladi. Ya’ni, tashqi va atrof-muhitga moslashishga yordam beradigan terining vazifasi.
Agar bu jarayon kuchaygan bo’lsa, ya’ni terlash odatdagidan ko’proq bo`lsa, keyin biz bu funktsiyani o’zgartirish haqida gapiramiz yoki uni Hiperhidroz deb ataymiz. Birinchidan, biz mahalliy (cheklangan) shakllar va giperhidrozning umumiy shakllarini ajratib turishini ta’kidlaymiz. Bizning holatda biz mahalliy shakllarni, ya’ni bolalardagi oyoq hiperhidrozini ko’rib chiqamiz. Hozirgi vaqtda bu juda dolzarb muammo, va u bolalariga g’amxo’rlik qilayotgan ota-onalarning ko’pchiligini xavotirga soladi.
Bolalarda terlashning ko’payishi shartli ravishda 3 davrga bo’linadi:
-Termoregulyatsiyani nazorat qilish omillari faqat shakllanadigan 1 yilgacha bo’lgan davr. Va bu bolalarda oyoqlarning terlashi patologiya hisoblanmaydi.
-Maktabgacha yoshdagi davr, ya’ni moslashuv davri.
-Terlashning ko’payishi davri, bu bolaning gormonal qayta tashkil etilishi bilan balog’atga yetish vaqti.
Bir yoshidan keyin chaqaloqlarda termoregulyatsiya apparati paydo bo’lishi kerak. Agar biz 2 yildan kattaroq bolalarda oyoqlarning terlashini ko’payganini ko`rsak, unda bu muammoning sababini o’ylab, topib olishimiz kerak. Bunday holda, mutaxassislar sizga yordam beradi, chunki hiperhidrozning paydo bo’lishi ko’plab sabablar va omillarga olib kelishi mumkin. Buning uchun maxsus testlarni o’tkazing, tashxis va terapiya qiling.
Buning sabablari har-xil bo’lishi mumkin. Bu endokrin tizimi, yurak-qon tomir tizimi, nafas olish tizimi, asab tizimining buzilishi. Shuningdek, metabolik kasalliklar, shuningdek, genetik moyillik, gormonal kasalliklar, bolaning giperaktivligi, stress yuklari bo’lishi mumkin. Markaziy Osiyo mintaqasining keng tarqalgan muammosi chaqaloqlarda raxit (D vitamini etishmasligi). Bunday hollarda ota-onalar shifokorlarga, mutaxassislarga murojaat qilishlari kerak.
Nima uchun bolalarning oyoqlari terlashiga e’tibor qaratishimiz kerak? Chunki nam oyoq, bu bakteriyalar va zamburug’lar ko’payish uchun qulay muhit hisoblanadi, va ular paydo bolgandanda qachonki, keyin biz allaqachon va o’ziga xos hidi (o’smirlar ko’proq tarqalgan va bromohidrozom deb ataladi) qarang. Bu holatda asosiy yondashuv shaxsiy gigienaga rioya qilishdir.
Bolalardagi oyoqlarning terlashi haqida juda vahima qilmang.
Ehtimol, bu terlashning sababi juda oddiy:
1.Noto’g’ri tanlangan poyabzal. Shuni ta’kidlash kerakki, bu ko’pincha bu muammoning dastlabki sababidir.
Poyafzal mavsum va ob-havo uchun tanlanishi kerak.
Poyafzal mahsulotlari yuqori sifatli tabiiy yoki ekologik materiallardan tayyorlangan bo’lishi kerak, bu esa havoga (past sifatli materiallardan tashqari) o’tishi kerak.
Poyafzal atrof-muhit va iqlim sharoitlariga moslashtirilgan bo’lishi kerak.
Poyafzal anatomik bo’lishi kerak va bolaning oyog’ini siqmasligi kerak.
Antibakterial va ekologik toza materiallardan to’g’ri tanlangan ichki kiyimlar.
2.Agar shaxsiy gigiena qoidalari buzilgan bo’lsa.
3.Sintetik paypoq kiyish.
4.Agar bola mavsum va ob-havo moslashtirib kiyinmasa.
5.Agar bola noto’g’ri ovqatlansa. (Gazlangan ichimliklarni suiiste’mol qilish, tez-tez iste’mol qilish, xamir ovqatlar, achchiq ovqatlar).
6.Bolada stress yuklari.
Bularning barchasi Hiperhidroz uchun katta ahamiyatga ega. Agar bu omillarni bartaraf etsak, biz kerakli natijani qo’lga kiritamiz. Shunday qilib, to’g’ri tanlangan poyabzal, shuning uchun bola ko’chada yoki xonada qizib ketmasligi, to`gri ovqatlanishga rioya qilish, kun tartibi va bolalarimizning dam olishlari sog’lom oyoqlarning kalitidir.
Bolalardagi nam oyoqlarni parvarish qilishning eng oddiy usullari-eman yoki adachayı qobig’ining suvi va oyoqlarning kontrastli hammomlari. Ushbu protseduralar immunitet uchun foydalidir.
Barcha bolalarga va ularning ota-onalariga salomatlik tilayman!
Siz bilan dermatolog shifokori bo`ldi,
Axmedjanova Madina Karlenovna